ΣΤΡΑΒΙΣΜΟΣ ΕΝΗΛΙΚΩΝ

Τι είναι ο στραβισμός;

Φυσιολογικά, οι οφθαλμοί είναι απόλυτα συντονισμένοι και ευθυγραμμισμένοι μεταξύ τους.
Στραβισμός ονομάζεται η έλλειψη ευθυγράμμισης των οφθαλμών.

Αίτια στραβισμού σε ενήλικους

Οι περισσότεροι ενήλικοι με στραβισμό τον έχουν από παιδική ηλικία, και συχνά έχουν υποβληθεί σε χειρουργικές επεμβάσεις. Ο λόγος της «επανεμφάνισης» του στραβισμού είναι ότι μετά τη χειρουργική διόρθωση τα μάτια μπορεί να φαίνονται ευθυγραμμισμένα, αλλά στην πραγματικότητα συντονισμός μεταξύ τους (διόφθαλμη όραση) δεν υπάρχει. Έτσι αργότερα ο στραβισμός γίνεται πάλι εμφανής και συχνά υπάρχει η εντύπωση ότι το «χειρουργείο που έγινε παλαιότερα απέτυχε». Συχνά επίσης σε ενήλικους υπάρχει λανθάνων στραβισμός και υπό συγκεκριμένες συνθήκες μπορεί να χαθεί ο έλεγχος και να μεταπέσει σε εμφανή στραβισμό. Επίσης παθήσεις όπως η θυροειδική οφθαλμοπάθεια, η μυασθένεια, νόσοι του κεντρικού νευρικού συστήματος, σακχαρώδης διαβήτης, η αρτηριακή υπέρταση και άλλες μπορούν να προκαλέσουν στραβισμό.

Συμπτώματα του στραβισμού

Υπάρχει σημαντική διαφορά στη συμπτωματολογία ανάμεσα σε στραβισμούς που προϋπάρχουν από παιδική ηλικία και σε αυτούς που πρωτοεμφανίζονται στην ενήλικη ζωή. Οι ασθενείς με προϋπάρχοντα στραβισμό από παιδική ηλικία δεν έχουν διπλωπία (δεν βλέπουν διπλά). Επίσης δεν μπορούν να δουν τρισδιάστατα (στερεοσκοπικά). Ουσιαστικά, ο εγκέφαλος τους έχει μάθει να χρησιμοποιεί την όραση από τον ένα μόνο οφθαλμό και να «αγνοεί» το είδωλο από τον άλλο οφθαλμό. Η όρασή τους είναι καλή αλλά μονόφθαλμη. Εξαίρεση αποτελούν οι ασθενείς με στραβισμό που δεν είναι μόνιμος, που όταν τα μάτια τους είναι ευθυγραμμισμένα βλέπουν διόφθαλμα και έχουν τρισδιάστατη όραση. Οι ασθενείς που προσβάλλονται από στραβισμό για πρώτη φορά σε ενήλικη ζωή υποφέρουν από βασανιστική διπλωπία. Αυτό τους δημιουργεί σοβαρότατα λειτουργικά προβλήματα ακόμη και στο απλό περπάτημα ή στο να κατέβουν σκάλες.
Οι ασθενείς με στραβισμό συνήθως ζητούν χειρουργική διόρθωση για αισθητικούς λόγους. Όσοι έχουν και διπλωπία αντιμετωπίζουνκαι σοβαρότατο λειτουργικό πρόβλημα.

Χειρουργική διόρθωση

Ο στραβισμός των ενηλίκων διορθώνεται χειρουργικά πολύ επιτυχώς στη σθντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων. Γίνεται υπό γενική αναισθησία. Η διόρθωση είναι πιο ακριβής και προβλέψιμη σστους ενήλικους από ό,τι στα παιδιά.

Αποτελέσματα της επέμβασης

Στη συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών το αποτέλεσμα της επέμβασης είναι εξαιρετικό. Ωστόσο είναι δυνατόν να επανεμφανισθεί ο στραβισμός στο μέλλον. Ο λόγος της «επανεμφάνισης» είναι ότι στην πραγματικότητα η επέμβαση δεν θεραπεύει το στραβισμό, απλά τον κάνει να μην είναι εμφανής.
Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, μολονότι οι οφθαλμοί φαίνονται ευθυγραμμισμένοι, ο εγκέφαλος εξακολουθεί στην πράξη να χρησιμοποιεί τον ένα οφθαλμό και να μην έχει «διόφθαλμη» όραση. Έτσι, ο εγκέφαλος δεν αντιλαμβάνεται οποιαδήποτε ωέα παρέκκλιση των οφθαλμών και δεν προσπαθεί να την εμποδίσει. Επανάληψη της επέμβασης είναι πάντοτε εφικτή.
Στις περισσότερες περιπτώσεις το όφελος της επέμβασης είναι καθαρά αισθητικό και όχι λειτουργικό. Δηλαδή, οι ασθενείς με στραβισμό από παιδική ηλικία εξακολουθούν να μην βλέπουν τρισδιάστατα και δεν βελτιώνεται κατά οποιονδήποτε τρόπο η όρασή τους μετά την επέμβαση. Αυτό πρέπει να εξηγείται απολύτως ξεκάθαρα προεγχειρητικά, ώστε να μην δημιουργούνται στον ασθενή ψευδείς προσδοκίες. Αντίθετα, σε ασθενείς με στραβισμό και διπλωπία η επέμβαση γίνεται για εξάλειψη ή τουλάχιστον σημαντικό περιορισμό της «διπλής εικόνας», οπότε σε αυτές τις περιπτώσεις υπάρχει και λειτουργικό όφελος.